İstanbul Fashion Connection Fuarı: Hazır Giyim Sektörünün Yeni Umudu
İstanbul Expo Center, hazır giyim sektörünün yıllardır özlemini çektiği uluslararası fuar olan İstanbul Fashion Connection Fuarı’na (IFCO) ev sahipliği yaptı. İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB), Türk tasarım firmaları, acenteleri ve tasarım ofisleri ile dünyanın dört bir yanından alıcılar ve markalar arasında köprü kuran bu fuar için yoğun bir tempoda çalıştı. Fuar katılımcıları arasında Dış Ticaret Bakanlığı, Türkiye İhracatçılar Meclisi, İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği, Ekoteks, İstanbul Moda Akademisi ve KOSGEB de bulunuyordu.
Fuar, markalarıyla ihracat yapmak isteyen üreticiler ve koleksiyonları ile tüm dünyaya hizmet veren önemli tedarik firmaları için önemli bir platform sundu. Açılış konuşmasını Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın yaptığı fuarda Bolat, Türk hazır giyim sektörünün uluslararası pazarlarda daha fazla yer alabilmesi için çeşitli desteklerin verileceğini belirtti.
İhracat Desteği ve Yeni Programlar
Bolat, “İhracatımızı desteklemek için Strateji Bütçe Başkanlığından 5 milyar TL daha ilave destek talebimizi dile getirdik. İnşallah onu da alınca ihracatçılara daha fazla destek vereceğiz.” diyerek hükümetin ihracata olan bağlılığını vurguladı. Yurt dışında fuara katılım için ihracatçılara 5 fuara katılma desteği verirken bunun sayısını 10’a çıkaracaklarını belirtti.
Bolat ayrıca, “Yeni bir destek programı açıkladık: Responsible (Sorumluluk) Destek Programı. Amacımız Avrupa Birliğinin Yeşil Mutabakat Uyum Programı’na bizim sektörlerimizin tam olarak uyum sağlaması.” dedi. Bu programın, tekstil ve konfeksiyon sektörleri için büyük önem taşıdığını ifade etti. “Bunu başardığınızda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın kredi paketlerinden faydalanmanız kolaylaşacaktır.”
İhracatçıların Karşılaştığı Zorluklar
Ancak, hükümetin desteğine rağmen, ihracat firmaları döviz kuru seviyesinin stabil kalmamasından şikayetçi. İhracatçılar, bu durumun özellikle 2023-2024 yıllarında ihracattan kazançlarını büyük sekteye uğrattığını belirtiyorlar. Fuarda satış temsilcisi ile konuştuğumuz, 2016 yılından beri ihracatçı bir firma olarak çalışan İndigo White ve Chen Denim, genelde İspanya İnditex’e ihracat yapıyor, o bölgenin Türkiye en büyük üç ihracatçısı arasında bulunuyor.
Yurtdışına 4-5 haftada 10 bin – 20 bin adet üreten Indigo White’ın Satış Müdürü Güldem Coşkun, “Döviz kuru bir iniyor bir çıkıyor ama genelde bu stabil bir düzeye işaret ediyor. Maliyetler artıyor ama döviz kuru stabil, bizi zor durumda bırakıyor. Dolar/TL kurunun 40’lı seviyelere çıkması gerekir.” dedi. Coşkun, asgari ücretin artmasının da işçilik maliyetlerini etkilediğini belirtti.
Devletten Beklentiler ve Gelecek Umutları
Coşkun, devletten biraz daha destek beklediklerini ifade ederek, “Pandemiden sonra ihracatta çok zorlanmaya başladık. Enerji ve asgari ücrete zamlar belimizi büküyor.” diyerek mevcut ekonomik koşulların zorluğuna dikkat çekti. Ancak, 2025 yılı için umutlu olduğunu belirtti: “2025 yılında ihracatın biraz daha artmasını bekliyoruz.”
Fuar alanında, Rapsodi firması sahibi Hüseyin Öztürk de benzer sıkıntıları dile getirerek, “Kur seviyesi ile ilgili birçok sıkıntı yaşıyoruz. Türkiye ihracatçısı ve sivil toplum örgütleri, üç yıl öncesine kadar ‘üretim, istihdam ve ihracat’ diye slogan atıyordu. Şimdi ise kur, faiz ve enflasyon gibi yeni sorunlarla karşı karşıyayız.” dedi.
Döviz Kuru ve Maliyetler Üzerine Görüşler
Öztürk, “İhracat bir uluslararası iştir, Türkiye’nin bugün uluslararası maliyetlerde denkliği Uzakdoğu’da ne idüğü belirsiz ülkelerin bile çok üzerindedir. Maliyetlerimiz çok yükseldi. Bugünkü maliyetler üzerinden Dolar/TL kuru 40 seviyesinin üzerinde olmalı.” dedi. Ancak, döviz kurunun yükselmesi durumunda maliyetlerin daha da artabileceği konusunda uyardı.
IFCO’da bulunan ve 40 yıldır faaliyette olan EDO Ayakkabı’nın sahibi Behice Demirkaya ise döviz kuru sorununu net bir şekilde vurgulayarak, “Artık yılın sekizinci ayındayız Dolar/TL kuru en az 37 seviyesinde olmalıydı. Sene sonunda da 40-45’li seviyeleri görmeliyiz.” dedi.
İhracatçıların Endişeleri ve Pazar Kaybı
Demirkaya, “Diğer ülkelerden Çin tekrar ihracatları artırdı, yine önümüze geçti. Çin, lojistik ve maliyet anlamında büyük avantaj sağlıyor. Müşteri artık daha fazla vergi ödediği için Türkiye’den almıyor, Çin’den alıyor.” diyerek Türkiye’nin pazar kaybına dikkat çekti. Devletin lojistik ve nakliye anlaşmaları ile ilgili de destek vermesi gerektiğini belirtti.
Özet ve Sonuç
İstanbul Fashion Connection Fuarı, Türk hazır giyim sektörü için önemli bir fırsat sunarken, sektördeki sorunlar ve zorluklar da gözler önüne serildi. İhracatçılar, döviz kuru dalgalanmaları, artan maliyetler ve rakip ülkelerin avantajları karşısında geleceklerini nasıl şekillendireceklerini düşünmek zorundalar. Hükümetin destekleri ve yeni programlar umut verici olsa da, uygulamadaki zorluklar ve global rekabetin getirdiği zorluklar göz önünde bulundurulduğunda, sektörün daha fazla desteğe ihtiyacı olduğu aşikar.
